Suốt cuộc đời, mẹ vợ tôi luôn khắc nghiệt, chì chiết con rể. Thế nhưng, trước lúc lâm chung, bà đã thốt ra một câu khiến anh bật khóc nức nở.
Cuộc đời tôi, một kỹ sư cơ khí 37 tuổi, vốn dĩ sẽ trôi qua êm đềm bên cô vợ giáo viên cấp hai và cô con gái bé bỏng 8 tuổi, nếu như không có sự hiện diện của mẹ vợ. Mười năm hôn nhân là mười năm tôi sống trong cái bóng của một người phụ nữ cứng cỏi, sắc sảo và cực kỳ kỹ tính, đặc biệt là chuyện tiền nong. Bà chưa một lần khen ngợi tôi, dù là một lời xã giao. Mỗi khi vợ tôi ốm đau, bà lại dùng những lời lẽ nặng nề dằn vặt tôi, như thể tôi là nguyên nhân khiến con gái bà phải chịu đựng vất vả. "Anh làm chồng mà không biết chăm vợ, để thân phụ nữ phải làm việc đến đổ bệnh thế à?", giọng bà cất lên đầy mỉa mai, khiến tôi chỉ biết cúi gằm mặt.
Con gái tôi, bé An, viết chữ đẹp và thường xuyên đạt điểm cao ở trường. Lẽ ra tôi phải là người tự hào nhất, nhưng mẹ vợ tôi lại nhanh chóng "cướp" đi niềm vui đó bằng câu nói lạnh lùng: "Đều là tự tay mẹ nó dạy dỗ chứ bố nó có dạy con được chữ nào đâu". Câu nói ấy như một gáo nước lạnh tạt vào mặt tôi, khiến niềm hãnh diện vừa nhen nhóm lập tức tan biến. Tôi cố gắng nở nụ cười gượng gạo, giả vờ như không để tâm, nhưng trong lòng lại dâng lên một nỗi chua xót khó tả.
Có những hôm tôi đi làm về muộn, chỉ vì bận xử lý công việc đột xuất ở công ty, thì mẹ vợ lại bóng gió: "Chắc lại rượu chè đâu đó rồi, có biết đường về nhà là gì đâu". Lời nói của bà như cứa vào lòng tôi, dù tôi luôn cố gắng giữ mình, tránh xa những cuộc nhậu nhẹt không cần thiết. Tôi cảm thấy bất lực, bởi dường như mọi nỗ lực của tôi đều bị bà phủ nhận. Sự mệt mỏi sau một ngày làm việc dài càng khiến tôi chán nản hơn.
Một lần, tôi tự tay sửa lại cái tủ bếp bị gãy bản lề. Tôi tỉ mẩn tháo dỡ, đo đạc rồi lắp lại từng chi tiết nhỏ. Khi tôi đang cặm cụi, bà đứng sau lưng, buông một câu khiến tôi nhớ mãi: "Tay nghề vậy mà cũng gọi là kỹ sư?". Câu nói ấy không chỉ đánh vào lòng tự trọng của một người đàn ông mà còn phủ nhận cả công sức và kiến thức mà tôi đã bỏ ra để có được tấm bằng kỹ sư. Tôi sững sờ, cảm thấy như có một tảng đá đè nặng lên ngực. Tôi chỉ muốn vứt bỏ mọi thứ và bỏ đi thật xa.
Nhiều lúc tôi thấy tủi thân vô cùng, ở nhà bố mẹ đẻ thì được coi trọng, làm gì bố mẹ cũng khen ngợi và còn tự hào khoe với hàng xóm láng giềng. Họ luôn tin tưởng và ủng hộ tôi trong mọi quyết định. Nhưng về nhà vợ thì cứ như người dưng, thậm chí mẹ vợ còn chê nhiệt tình, không ngại ngần tôi là rể. Bà coi tôi như một kẻ vô dụng, không có chút giá trị nào. Tôi như một người xa lạ sống trong chính ngôi nhà của mình.
Những lời trách móc, chê bai của bà cứ như những mũi kim châm vào lòng tôi mỗi ngày.
Có những lúc, tôi chỉ muốn vùng lên, muốn nói thẳng hết những bức xúc trong lòng. Nhưng rồi, nghĩ đến vợ tôi, đến cô con gái bé bỏng, tôi lại nén lại. Tôi thương vợ, thương con, không muốn vì những chuyện lặt vặt mà gia đình lại bất hòa. Tôi nghĩ, người già tính khó cũng là chuyện thường, nên tôi cứ nhịn, bà nói gì tôi cũng chỉ cười cho qua.
Vài năm gần đây, sức khỏe mẹ vợ yếu dần. Những chuyến đi bệnh viện trở nên thường xuyên hơn, rồi bà bắt đầu có những ngày phải nằm viện liên tục. Vợ tôi tất bật chăm sóc mẹ, từ việc chuẩn bị đồ ăn đến việc thức đêm canh chừng. Tôi cũng xin nghỉ phép để cùng vợ lo lắng. Tôi nhận trách nhiệm đưa đón bà đi khám, mua thuốc men, và chuẩn bị cơm cháo cho bà. Dù bà luôn khó tính, nhưng tôi vẫn cố gắng hết sức để làm tròn trách nhiệm của một người con rể.
Mỗi lần tôi cầm muỗng đút cháo, bà vẫn quay mặt đi, thở dài khe khẽ: "Không cần... tự tôi làm được". Giọng bà yếu ớt nhưng vẫn giữ nguyên vẻ khó chịu thường thấy. Tôi biết, bà không muốn tôi phải bận tâm, hoặc có thể bà không muốn nhận sự giúp đỡ từ tôi. Tôi vẫn kiên nhẫn, từ tốn khuyên bà nên ăn uống để có sức khỏe. Dù bà có phản ứng thế nào, tôi vẫn muốn làm những gì tốt nhất cho bà, vì suy cho cùng, bà cũng là mẹ của vợ tôi, là bà ngoại của con gái tôi.
Tháng trước, khi tôi đang làm việc ở công ty, điện thoại reo vang. Là số của bệnh viện. Tim tôi đập thình thịch, một dự cảm không lành ập đến. Đầu dây bên kia báo tin mẹ vợ nguy kịch. Vợ tôi đang ngồi cạnh tôi trên xe, nghe tin dữ, cô ấy òa khóc nức nở, tiếng khóc nghẹn ngào xé lòng. Tôi vội vàng lái xe một mạch đến bệnh viện, bất chấp đèn đỏ, bất chấp mọi thứ.
Vào đến phòng bệnh, tôi thấy bà nằm thoi thóp, mắt mờ đục, da nhăn nhúm. Sự sống dường như đang dần rời bỏ cơ thể bà. Vợ tôi quỳ xuống bên giường, nắm chặt tay mẹ, tiếng nấc nghẹn ngào vang lên trong căn phòng im lặng. Còn tôi, tôi đứng lặng lẽ phía sau, cảm giác bất lực dâng trào. Những hình ảnh về bà trong suốt mười năm qua cứ hiện lên trong tâm trí tôi, từ những lời trách móc, những cái cau mày, cho đến những cái thở dài đầy chán nản.
Bất ngờ, bà khẽ cựa quậy, ánh mắt mờ đục của bà hướng về phía tôi. Bà khẽ ra hiệu cho tôi lại gần. Tôi cúi xuống, không biết mẹ vợ định răn dạy gì. Hay bà lại định trách móc điều gì đó? Trong đầu tôi ngổn ngang những suy nghĩ. Giọng bà đứt quãng, nói thều thào bảo tôi rằng bà có cuốn sổ để trong ngăn tủ, tất cả cho tôi, chỉ mong tôi sẽ vẫn thương vợ thương con như bây giờ.
Chỉ một câu đó nhưng mẹ vợ nói mãi mới xong, vì mỗi từ đều khiến bà thở hắt ra, khó khăn mới nói được. Giọng bà yếu ớt, ngắt quãng, như từng nhịp thở cuối cùng. Tôi nghe mà nước mắt chảy dài. Nước mắt không phải vì những lời trách móc hay chê bai, mà vì sự thật được hé lộ, sự thật về tình yêu thương thầm lặng mà bà dành cho tôi. Chiều hôm đó, bà qua đời. Sự ra đi của bà để lại trong lòng tôi một khoảng trống khó tả, một nỗi ân hận sâu sắc.
Vài hôm sau tang lễ, khi mọi việc đã tạm lắng xuống, vợ tôi mở ngăn tủ của mẹ. Trong đó, có một cuốn sổ tiết kiệm, số tiền bên trong gần 2 tỷ đồng. Ngoài ra còn có sổ đỏ căn nhà và một tờ giấy viết tay, có thể coi là di chúc. Trong tờ di chúc ấy, bà nói cuốn sổ tiết kiệm là dành cho tôi, còn sổ đỏ căn nhà là để lại cho vợ tôi.
Tôi ngồi hàng giờ nhìn những giấy tờ ấy, không nói được câu nào. Cảm giác bàng hoàng, xen lẫn sự hối hận và tình yêu thương dâng trào trong lòng. Mẹ vợ tôi, người phụ nữ chưa từng nói một lời dịu dàng với tôi, lúc nào cũng chê bai và cằn nhằn tôi, không ngờ lại để cho tôi gần 2 tỷ đồng, là số tiền bà đã tiết kiệm cả đời. Hóa ra bà rất thương tôi, bà chỉ muốn tôi hoàn thiện bản thân hơn, chỉ muốn tôi cố gắng hơn.
Đến khi bà mất rồi, tôi mới hiểu ra tất cả. Tất cả những lời trách móc, những cái cau mày của bà đều là vì bà muốn tôi tốt hơn, muốn tôi trưởng thành hơn. Bà đã dùng cách riêng của mình để thể hiện tình yêu thương, một tình yêu thương ẩn giấu dưới lớp vỏ bọc cứng rắn. Tôi thấy ân hận vô cùng. Trước kia, dù mặt ngoài tôi vâng dạ nhưng trong lòng nhiều lần tôi rất bực bà, thậm chí còn có ý nghĩ mặc kệ mẹ vợ sống một mình.
Tôi ước gì mình có thể quay ngược thời gian, để có thể nói với bà một lời cảm ơn chân thành, một lời xin lỗi cho những suy nghĩ nông nổi của mình. Nhưng giờ đây, có muốn bù đắp cũng đã muộn rồi! Nước mắt tôi lại lăn dài. Tôi biết, tôi sẽ luôn mang theo nỗi ân hận này, nhưng tôi cũng sẽ luôn trân trọng tình yêu thương mà mẹ vợ đã dành cho tôi. Và tôi hứa, tôi sẽ sống tốt hơn, sẽ thương yêu vợ con nhiều hơn, để bà có thể mỉm cười nơi chín suối. Cuộc sống vẫn tiếp diễn, nhưng tôi biết, mẹ vợ tôi sẽ mãi là một phần trong trái tim tôi, một người đã dạy tôi bài học lớn nhất về tình yêu thương và sự thấu hiểu.